Stond er in de Romeinse tijd een wachttoren op de plek van de kerk van Heel en heeft men die wachttoren als voorbeeld gebruikt bij de bouw?
Romeinse wachttoren
Wachttorens
Catualium (het huidige Heel) was een Romeinse nederzetting aan de weg van Tongeren naar Nijmegen. De Maas stroomde destijds vlak langs het dorp. De Romeinen bouwden wachttorens langs de Maas. Die torens waren er voor het in de gaten houden van de omgeving. Ook werden ze gebruikt voor het doorzenden van alarmberichten en boodschappen. Dat gebeurde met vuur-, licht- en geluidsignalen.
De vroegste wachttorens waren vierhoekig en van hout. Later werden die vervangen door stenen torens. Het dak was meestal gedekt met houtspanen, riet of dakpannen.
Overeenkomsten
Opvallend is de overeenkomst tussen de bouw van Romeinse wachttorens en de kerk van Heel. Bij beiden is sprake van eenzelfde hoogte en een opbouw in drie delen. Ook de afmetingen en de vierkante vorm komen overeen. Tot slot zien we bij beide bouwwerken stevige dikke muren.
Die overeenkomsten sterken het vermoeden dat er in de Romeinse tijd in Heel een wachttoren stond die als basis of als voorbeeld diende bij de bouw van de huidige kerktoren.
Die toren dateert van omstreeks het jaar 1100. De stenen zijn mogelijk deels afkomstig van de fundamenten van vroegere Romeinse gebouwen.
Bij de bouw van de toren zijn ook andere Romeinse bouwmaterialen (her)gebruikt zoals dakpannen en vloertegels. Die materialen zijn nog steeds zichtbaar in de muren.
Vermoedelijk werd de toren in de 13e eeuw verhoogd. Daarvoor werd tufsteen en mergelsteen gebruikt. De toren kreeg toen de romaanse galmgaten en de achthoekige torenspits.
Het Limburgs Museum geeft een kort filmpje van ongeveer 1 minuut uitleg over de Romeinse wachttoren.