Vierkantsverwaarding van innovatieve gewassen, verduurzaming van ketens van grondstof tot eindproduct, bodemverbetering door gebruik van gewassen met extra toegevoegde waarde voor de teler. Voor veel agrarische ondernemers klinken deze termen als een ver-van-mijn-bed-show. Maar het principe is vrij eenvoudig: gebruik zoveel mogelijk onderdelen van de plant in innovatieve en duurzame toepassingen om het saldo van het gewas een boost te geven.
‘Het is eigenlijk heel simpel. Hoe meer delen van een plant je gebruikt, hoe meer deze plant waard is’, verduidelijkt Susanne Görtz, hoofdbestuurslid bij de Limburgse Land- en Tuinbouw Bond (LLTB). ‘Wanneer hetzelfde gewas dan ook nog eens een bijdrage levert aan een gezonde bodem, is het duidelijk: hier kan een nieuw verdienmodel liggen voor de plantaardige sector.’
Bijvoorbeeld in de teelt van brandnetels. ‘Er wordt onder andere onderzocht in hoeverre brandnetelsap kan worden ingezet als biologisch gewasbeschermingsmiddel. Van de vezels van de planten kan een biocomposiet gemaakt worden. Door beide toepassingen te combineren, krijg je een hogere waarde voor je gewas’, benoemt Görtz.
Binnen het project Plants 4 Plants maakt de LLTB, in samenwerking met een grote diversiteit aan partners, de mogelijkheden van het verwaarden van deze teelten inclusief reststromen tastbaar. ‘In Nederland is het momenteel nog erg complex om nieuwe ketens op te starten en uit te bouwen op basis van innovatieve gewassen’, stelt Görtz. ‘Terwijl de vraag naar biomassa-componenten als alternatieve grondstof toeneemt. Dit zou een stimulans kunnen zijn voor verdere ontwikkeling.’
Eiwitten waren in het verleden bijvoorbeeld moeilijk rendabel te maken. In de toekomst is dit wellicht veel gemakkelijker als de eventuele reststromen van de teelt in andere sectoren tot waarde gebracht kunnen worden. ‘De verduurzaming van de maatschappij en de zoektocht van bedrijven naar alternatieve grondstoffen kan nieuwe kansen opleveren voor de land- en tuinbouw bij het verwaarden van hun gewassen. Nieuwe samenwerkingsvormen zijn hiervoor wel noodzakelijk’, benadrukt Görtz.
Compas Agro innovatiedagen
Om een eerste indruk te geven van ontwikkelingen, resultaten en concrete voorbeelden van dergelijke nieuwe verbindingen wordt Plants 4 Plants onder de aandacht gebracht tijdens diverse innovatiedagen, georganiseerd door projectpartner Compas-Agro. Deze dagen vinden plaats in september, voor de boomkwekerij (3 september), aspergeteelt (4 september) en aardbeien en blauwe bes (25 september).
Met de innovatiedagen worden telers geïnspireerd om nieuwe kansen en mogelijkheden te ontdekken en daadwerkelijk zelf, of in samenwerking met het projectconsortium, hiermee aan de slag te gaan. Deelnemers krijgen een toelichting op het project en een demonstratie van kansrijke nieuwe gewassen als brandnetels, myscanthus, sorghum en veldboon, met hun duurzame toepassingen. Meer informatie over de innovatiedagen is te vinden op de website van Compas Agro.
Plants 4 Plants
Plants 4 Plants is eind 2019 opgestart als samenwerking tussen de LLTB, BioTreatCenter, HAS Hogeschool, AMIBM, Stichting Wageningen Research, Vereniging Innovatief Platteland, Loonbedrijf Gebroeders de Boer en gemeente Venray. Het project wordt ondersteund door de provincie Limburg. Binnen het project wordt kennis en kunde van bodem, gewassen, technologie en nieuwe markten met elkaar verbonden. Ook wordt onderzocht welke nieuwe (integraal duurzame) ketens kansrijk kunnen zijn voor de primaire sector op basis van unieke combinaties van toepassingen. Bovendien wordt het ‘Fieldlab Bodem & Gewas’ verder ontwikkeld, waarin de huidige samenwerking tussen partijen op langere termijn voortgezet kan worden.