Het gaat natuurlijk wat ver om Heel te vergelijken met de oude Romeinse stad Pompeii. Maar binnenkort is er wel echt een overeenkomst. In de zeventiger jaren van vorige eeuw deed een jonge archeologe de verrassende ontdekking dat de productietuinen (boomgaarden en wijngaarden) van Pompeii niet buiten de stadsmuren gelegen waren, maar midden in de stad!
Op 11 december zal midden in Heel een Dörpsbòngerd worden aangeplant en natuurlijk is ML5 DÉ OMROEP VAN MIDDEN LIMBURG daarbij aanwezig om verslag te doen van dit uniek project.
Dörpsbòngerd midden in Heel
Het idee voor een dörpsbòngerd komt van een aantal dorpsbewoners. Stichting Hieël Hael heeft het initiatief opgepakt en samen met de werkgroep en de gemeente Maasgouw de eerste aanzet gegeven voor een heuse boomgaard in het centrum van Heel. ‘Eine bòngerd midde in ut dörp? Oppe plek vanne aoje Don Bosco?’. Het lijkt misschien niet de meest voor de hand liggende plek. Daarom is het een mooie uitdaging om juist midden in de kern te vergroenen! Groen in onze (woon)omgeving zorgt voor minder stress, voor rust en een gezonder leven. Een dörpsbòngerd is leerzaam, geeft ruimte om elkaar te ontmoeten en is goed voor de saamhorigheid. Alleen daarom al de moeite waard. En dan hebben we de ervaring van onze Romeinse voorouders nog niet eens meegeteld.
Catualium
In de Romeinse tijd Heel was een belangrijke plaats. Het heette toen Catualium. Het stond, als één van de weinige Limburgse plaatsen op de Romeinse wegenkaart. Tijdens opgravingen zijn vele kostbare grafgiften gevonden. Daaruit blijkt dat Heel in het begin van onze jaartelling al een welvarende plaats was. Naast welvaart brachten de Romeinen ook tal van gewassen naar ons land. Ze vonden ‘onze’ bessen zoals blauwe bosbes, rode aalbes, zwarte bes en kruisbes te zuur. Daarom zorgden ze zelf voor bomen en struiken met heerlijke zoete zuidelijke smaken: peer, appel, pruim, perzik, walnoot, tamme kastanje en nog vele andere gewassen die wij inmiddels als ‘van hier’ bestempelen. Gewassen die straks ook in de Dörpsbòngerd Hael pronken.
Wat gaat er komen?
De Dörpsbòngerd moet een mooie groene, parkachtige, omgeving worden. Met prachtig bloeiende bomen, fruitstruiken, een bloemenweide, kruiden, bessen en noten. Een plek met mooie bloesems en heerlijk geurend fruit. Een oase voor vogeltjes en insecten midden in een versteende omgeving. Een plek die uitnodigt om te ontdekken, te ruiken, te proeven. Waar dorpsbewoners elkaar kunnen ontmoeten, even kunnen onthaasten. Een tuin vóór maar ook dóór de inwoners van Heel, Panheel, Pol en Osen. De tuin wordt gedeeltelijk omheind met een houten hek. En uiteraard komt er een infobord en uitleg bij de bomen en planten.
Extra parkeerplaatsen
Aan de zuidwest kant worden tussen enkele hoogstambomen en fruitstruiken 10 parkeerplaatsen aangelegd. Door de gras-betonblokken zullen ze mooi in de sfeer passen. De oude gele kornoeljehaag blijft behouden en krijgt de ruimte om te pronken.
Waar vind je de Dörpsbòngerd Hael?
De voorbereidingen aan het Catualiumplein zijn in volle gang. Er is nu alleen nog maar een spandoek te zien dat aangeeft waar de bomen en struiken komen. De gemeente maait de akkers en bereidt ze voor op zaterdag 11 december 2021. De dag waarop de bomen en struiken worden geplant. Vanaf dat moment is de Dörpsbòngerd te bezichtigen aan het Catualiumplein in Heel.
Kom je mee planten?
We kijken uit naar de dag waarop we eindelijk de handen uit de mouwen kunnen steken: zaterdag 11 december 2021. Vanaf 9 uur zal er een hoop bedrijvigheid zijn op het Catualiumplein. Jong en oud met schoppen en schepjes, rubber laarzen, wroetend in de aarde. Iedereen is van harte welkom. Om te komen kijken, maar vooral om mee te doen! Alleen zó wordt het een bòngerd van ons allemaal!
Wil je helpen? Stuur dan een e-mail naar info@hieelhael.nl o.v.v. Dörpsbòngerd of reageer via de facebookpagina van Dörpsbòngerd Hael.
Groene vingers gezocht!
Wij zoeken groene vingers in Heel, Panheel, Pol en Osen. Schoffel je graag maar is je tuintje aan de kleine kant? Kun je goed snoeien? Of wil je het juist leren? Weet jij alles (of gewoon een beetje) van kruiden en wil je die kennis graag delen? Maak je graag jam of ‘kesekook’? Doe dan met ons mee! Pluk samen met ons de vruchten van deze groene plek en meld je aan als vrijwilliger bij de Dörpsbòngerd. Dat kan door een e-mail te sturen naar info@hieelhael.nl of een berichtje via de facebookpagina van Dörspbòngerd Hael.
En ook hier is iedereen, jong én oud, van harte welkom.