We weten dat Roermond ontstaan is als een nederzetting aan de Roer. In die tijd lag de monding van de Roer in de Maas zelfs nog zo’n twee kilometer westelijker dan nu het geval is. Pas in de veertiende eeuw (tussen 1338 en 1342) werd de Maas, vanaf Ool, kunstmatig richting stad geleid. Eerder werd gedacht dat deze nederzetting zich beperkte tot “Buitenop” nu weten we dat de deze nederzetting zich in de 13de eeuw al langs de Roer uitstrekte tot bij de huidige Molenstraat.
De bouwpercelen kregen door de beperkte ruimte aan de oever van de Roer een lange, smalle vorm met de korte kant richting rivier. Door de glooiende vorm van de Roeroever hebben huizen aan de Roerkant bijvoorbeeld twee bouwlagen en aan de achterkant één bouwlaag. Het resultaat is een kelder met een ingang die gelijkvloers is met het maaiveld. Handig als je vaten wijn in de kelder wilt rollen.
De Kraanpoort was een belangrijk onderdeel van de Roerhaven. Door de aanwezige hijskraan konden goederen over de stadspoort in de stad gehesen worden en direct verkocht op de nabijgelegen Markt.
Het niveauverschil richting Roer is duidelijk te zien in de Nicolaasstraat, links op de foto. Sint Nicolaas was overigens, onder andere, de patroonheilige van de schippers. Vandaar die naam op die plek.
De Maas was weliswaar belangrijk voor de handel per schip, maar het laatste stuk van de Roer, altijd dichterbij de stad, was belangrijk als haven.
Tekst: Guus Rüsing.