Er daagt hoop en redding voor de IJzeren Rijn. Maar dat zal nog wel lang duren. Er wordt tenminste over gedacht. Dat is al heel wat, voor het verlaten stukje spoorweg, van tien kilometer, dat Roermond verbindt over Kitskensberg, Heidebaan, Melick, en Herkenbosch met Vlodrop Station.
We moeten nog wat geduld hebben.
Deze week heeft mevrouw Sophie Wilmès, minister president van België, in een middag-interview van het Belgisch Franstalig televisiejournaal op RTBF gezegd, dat de oost west transport en goederenvervoersstromen van België met meer nadruk gestroomlijnd en gemoderniseerd moeten worden.
Ze zijn goedkoop, maar langzaam en aan onderhoud en reparatie toe. Dat slaat duidelijk op de spoorweg goederen transportlijn van Antwerpen over Luik naar Aken en Keulen, Duisburg en Dortmund, en zo verder naar Frankfurt Salzburg en Kazachstan. Het China-transport is in België enorm sterk groeiende. Het is de zogenaamde Montzen-lijn, die ook wel de “Zijde-Route” wordt genoemd, sinds er in Luik een belangrijke draaischijf (“verdeler”) van goederen transport-containers over water, de weg en het spoor in gebruik is genomen.
Antwerpen concurreert daarmee veel sterker dan voorheen met de lijn Rotterdam Venlo Duisburg Kazachstan. De Antwerpse “Montzen-Zijde-Route” is wel langer, en langzamer, maar veel goedkoper dan de Rotterdam-lijn. Er zijn daarom stemmen opgegaan, zo wist de interviewer te vertellen, om de IJzeren Rijn weer in gebruik te nemen die loopt van Antwerpen naar Weert en Roermond, en verder over Vlodrop Station naar Mönchengladbach.
Tot in 1991 werd deze IJzeren Rijn over Roermond en Herkenbosch naar Vlodrop, door de Meinweg achter langs Sankt Ludwig nog gebruikt. ’s Morgens twee treinen heen, ’s middags twee treinen terug. Vervoerd werden o.a. eierkolen uit Duitsland voor Engeland, transformatoren uit Polen, Beck’s Bier in ketelwagens, legervoertuigen en militaire personenwagens, en “Hucker Packer” trucks op wielen waarvan de trekker losgekoppeld was. Ze werden geladen en gelost in Maasbracht en Heerlen.
Hub Op de Coul, secretaris van de Kamer van Koophandel in Roermond, wilde dat de IJzeren Rijn open bleef. “Als de lijn dicht gaat heeft niemand er meer wat aan. Ze gaat dan ook nooit meer open.” Sindsdien zijn er alleen een paar proefritten met een locomotief geweest.
Een actiegroep in Kitskensberg Melick en Vlodrop maakte zich sindsdien sterk voor sluiting en afbraak van de IJzeren Rijn. Men wil er een mooi fietspad, volkstuintjes en een fijn wandelbos van maken. Zodat de lijn heel goed en mooi het recreatief gebruik kan dienen. Daar is veel voor te zeggen.
Heel wat beter dan de verroeste rails en rotte bielzen die er nu nog liggen. Er is geen electriciteit. Er komt niemand.
Maar de IJzeren Rijn is een internationale spoorweg en dan moet je altijd voorzichtig zijn. Erop rust een internationaal rechtelijke erfdienstbaarheid. Die hef je niet zomaar op. In principe is dat recht oneindig. Daar zouden België en Duitsland aan mee moeten werken. Die landen zijn dat niet van plan. Daarom heeft Nederland de lijn maar “te gedogen”.
In Roermond is de spoorrails intussen weggehaald. De overweg aan Spoorlaan Zuid en de signalisaties werken al lang niet meer.
De IJzeren Rijn zou aan de Heidebaan geheel afgeschermd geïsoleerd en ondertunneld moeten worden. Kinderen zaten vaak op de overwegen te spelen.
Berijden van de lijn maakt ook teveel lawaai.
Nederland wil niet alleen voor de kosten van modernisering opdraaien. België en Duitsland willen daar niet aan willen meebetalen. Het internationaal gerechtshof kan hun daar echter wel toe verplichten. Wie “vruchtgebruik” opstrijkt, zal er ook voor moeten betalen.
Voor wat hoort wat. Dat geldt ook internationaal.
Zaakgelastigde voor onder meer de IJzeren Rijn is in België de oud-minister president Yves Leterme. Hij staat onverkort achter de exploitatie van de IJzeren Rijn.
“Als wij de IJzeren Rijn niet meer in gebruik krijgen, krijgen jullie geen signalisaties bij rampen in de kerncentrales Doel en Tihange”, heeft hij gezegd. De affaire Hedwiggepolder Zeeland is ook al niet tot zijn genoegen opgelost. En aan de verbreding Zuidwillemsvaart naar Maastricht, in België, ten behoeve van de transport scheepvaart zand en grind uit Nederland, werkt hij niet mee.
Aan het gemeenteraadslid Ben Peters in Roermond zijn onlangs vragen gesteld over de IJzeren Rijn. Hij deelde mee dat daar nu nog onmogelijk een goed antwoord op gegeven kan worden. “Dat duurt al zo lang”, zei hij op Facebook.
De Duitsers willen de IJzeren Rijn om gemakkelijk vanuit Mönchengladbach en Düsseldorf naar Roermond Outlet te kunnen komen. Een busje zou dan moeten gaan rijden vanaf het station. Dan zijn de verkeersopstoppingen in de stad ook opgelost. Er is voor de Duitsers concurrentie met Outlet Wuppertal. Roermond verdient nóg de voorkeur.
Fabrieken op “Heide” zouden de lijn willen gebruiken om hun produkten (zoals o.a. Lapinus) gemakkelijk en goedkoop te kunnen laten vervoeren per rail.
De oplossing van de problematiek rond de IJzeren Rijn in Roermond zit nog in wijde zakken. De concurrentie van België en Nederland in vervoer naar Kazachstan China neemt toe.
Wie ’t weet mag ’t zeggen.
We zullen er maar het beste van hopen.
